Zippo là thương hiệu bật lửa có nguồn gốc từ Hoa Kỳ, lần đầu tiên ra mắt kể từ những năm 30 của thế kỷ trước. Đến ngày nay, Zippo đã trở thành một tên tuổi lớn trên khắp thế giới và không ngoại lệ ở Việt Nam. Những chiếc bật lửa Zippo Việt Nam xuất hiện từ khá sớm và có rất nhiều câu chuyện vượt năm tháng đi cùng chiếc bật lửa huyền thoại này.
Zippo Việt Nam và cách xuất hiện, phát triển
Những chiếc bật lửa Zippo đầu tiên có mặt tại Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh những năm 60 của thế kỷ XX, thường từ hành trang của những người lính Mỹ đến tham chiến. Tuy nhiên, mãi đến năm 1999 thì bật lửa Zippo mới chính thức được biết đến và sử dụng phổ biến ở Việt Nam. Đây cũng là lúc Mỹ gỡ bỏ cấm vận với Việt Nam và bình thường hóa quan hệ hai nước.
Những người lính Mỹ tham chiến tại Việt Nam và linh vật bất ly thân – Zippo
Đối với lính Mỹ, Zippo không đơn thuần chỉ là một chiếc bật lửa. Chúng có thể đóng nhiều vai trò khác nhau và đều quan trọng chẳng kém gì nhau.
Người lính Mỹ dùng nắp sáng của Zippo như một gương soi nhỏ, còn lửa bật ra từ chúng thì dùng để nhóm bếp và hâm nóng đồ ăn. Thậm chí có người thì dùng bật lửa Zippo để dự trữ muối. Rồi có người lính lại dùng chúng để làm tín hiệu cho trực thăng cứu hộ hoặc báo hiệu cho đồng đội.
Nhưng có lẽ điều khiến cho nhiều lính Mỹ trân trọng bật lửa Zippo khi ở Việt Nam chính là vì tin rằng nó có thể cứu mạng họ trong cuộc chiến. Có một anh chàng lính Mỹ – Trung sĩ Martinez từng thoát chết trong gang tấc nhờ cất giữ một chiếc bật lửa Zippo trong túi áo ngực trái. Chiếc bật lửa đã cản lại viên đạn ngay tim.
Bởi vậy, Zippo là một linh vật với lính Mỹ tại Việt Nam. Họ thường mang chúng trong túi áo hoặc cột chặt trong dải băng ngụy trang được quấn trên nón sắt. Một số người thì cất trong ổ chứa đạn súng M16.
Zippo Việt Nam – nhân chứng kể lại câu chuyện thời chiến
Điều đáng ngạc nhiên khi nói về Zippo Việt Nam và người lính Mỹ có lẽ chính là khi những chiếc bật lửa này như một bằng chứng kể chuyện chiến tranh. Nhiều người lính Mỹ có thói quen khắc chữ và các hình ảnh khác nhau lên bề mặt của bật lửa Zippo. Những hình ảnh, ký tự này đã nói lên tâm tình, suy nghĩ, sự bất bình về cuộc chiến phi nghĩa và nỗi nhớ quê hương của người lính Mỹ.
Hình ảnh thường được nhìn thấy nhất trên bề mặt của bật lửa Zippo Việt Nam chính là bản đồ đất nước. Đây cũng được xem là một hình ảnh biểu trưng khi nhắc đến bật lửa Zippo Việt Nam.
Ngoài hình ảnh bản đồ thì chữ VIỆT NAM cùng các địa danh của đất nước này cũng hay xuất hiện trên bề mặt chiếc bật lửa. Cũng có người lính Mỹ lại khắc lên đó các bài thơ, bài tâm thư, thư tình, dòng nhắn gửi người thân, gia đình, …
Đây chính là lý do mà dù đã xuất hiện từ khi quân đội Mỹ tham gia Thế chiến thứ 2 thì phải đến cuộc chiến tranh Việt Nam, Zippo mới trở thành biểu tượng văn hóa của những người lính Mỹ. Cho dù, nó có thể là những biểu tượng rất buồn.
Zippo Việt Nam ngày nay
Khi chiến tranh đã qua đi, những chiếc bật lửa Zippo trở thành đồ cổ có giá trị về nhiều mặt. Đã có nhiều người tìm kiếm và muốn sở hữu bật lửa Zippo Việt Nam thời chiến tranh bằng mọi giá.
Tuy nhiên việc sưu tầm bật lửa Zippo thời chiến tranh Việt Nam chẳng phải là một việc dễ dàng. Đa phần chúng bị chôn vùi trong cuộc chiến. Và đôi khi thì chúng nằm yên lặng một góc tại những xưởng thu mua phế liệu, chẳng ai biết đến sự vô giá của chúng.
Mặc dù vậy, những người muốn khám phá về lịch sử, hay đơn thuần là muốn sở hữu một chiếc bật lửa đẹp, xịn và mang trong mình câu chuyện riêng, họ đã và đang không ngừng tìm kiếm những chiếc bật lửa Zippo Việt Nam thời chiến tranh với Mỹ.